Jak sprawdzić drożność jajowodów i ocenić kształt jamy macicy? Porównanie dostępnych metod diagnostycznych.

Ocena drożności jajowodów i kształtu jamy macicy jest kluczowa w diagnostyce niepłodności. Wykonuje się ją z zastosowaniem różnych metod: laparoskopii, hydrolaparoskopii, histerosalpinografii oraz HyCoSy, z których każda ma swoje plusy i minusy. Co warto o nich widzieć?

Laparoskopia

Laparoskopia to zabieg, który z dużą dokładnością pozwala ocenić budowę narządów rodnych kobiety. Z jego pomocą sprawdza się:

  • kształt jamy macicy,
  • zmiany występujące w jamie macicy (np. polipy, zmiany zapalne, zrosty),
  • kształt i przebieg jajowodów,
  • stan strzępków jajowodów,
  • kształt i jakość ujścia brzusznego jajowodów,
  • relację między jajowodem a jajnikiem (występujące między nimi zrosty mogą niweczyć starania o dziecko na drodze naturalnej bądź inseminacji),
  • występowanie endometriozy w jamie brzusznej.

Chociaż laparoskopia umożliwia dokładną diagnostykę, jest to zabieg inwazyjny. Wymaga wykonania kilku niewielkich cięć, napompowania jamy brzusznej obojętnym gazem, który poprawia widoczność narządu, a następnie wprowadzeniu kamery i mikronarzędzi (pomocnych w udrożnieniu światła jajowodów). Tak przebiegająca procedura wiąże się z koniecznością:

  • zastosowania znieczulenia dotchawiczego,
  • pobytu w szpitalu min. 12-24 godz.,
  • wykonania nacięć na skórze brzucha i w pępku,
  • rekonwalescencji - rany pozabiegowe goją się przez 7-10 dni,
  • zwolnienia lekarskiego na czas rekonwalescencji.

Ponadto przez 3-5 dni po laparoskopii może utrzymywać się nienajlepsze samopoczucie.

Hydrolaparoskopia

Hydrolaparoskopia jest innowacyjnym narzędziem diagnostycznym, łączącym:

  • histeroskopię (HSG), od której jest skuteczniejsza,
  • laparoskopię, w porównaniu do której jest równie dokładna, ale znacznie mniej inwazyjna.

W trakcie zabiegu wprowadza się przez pochwę hydrolaparoskop (oraz roztwór soli fizjologicznej), co umożliwia szczegółową ocenę zagłębienia odbytniczo-macicznego, jajowodów oraz jajników. Hydrolaparoskopia jest mało inwazyjna, więc przeprowadza się ją w trybie ambulatoryjnym, bez potrzeby hospitalizacji pacjenta.

Hydrolaparoskopia:

  • może być wykonywana w gabinecie zabiegowym,
  • przebiega w znieczuleniu ogólnym dożylnym, trwającym max. 20-30 minut,
  • nie wymaga ingerencji chirurgicznej ani okresu rekonwalescencji.

Zabieg pozwala:

  • bardzo dobrze ocenić przebieg i kształt jajowodów,
  • najlepiej ocenić kształt strzępków jajowodów oraz ujść brzusznych jajowodów,
  • dokładnie ocenić jamę macicy,
  • wychwycić delikatne zmiany „muślinowe” w miednicy mniejszej, które utrudniają wędrówkę komórek jajowych do jajowodów.

Istotną wadą hydrolaparoskopii jest to, że nie można skorzystać z niej w przypadku tyłozgięcia macicy lub zrostów w zagłębiu odbytniczo-pochwowym.

Histerosalpinografia (HSG RTG)

Histerosalpinografia jest odmianą histeroskopii. To badanie rentgenowskie (RTG), podczas którego do jamy macicy podaje się środek kontrastujący, w celu przeprowadzenia diagnostyki układu rodnego. Histerosalpinografia pozwala dobrze ocenić:

  • kształt i wielkość jamy macicy,
  • przebieg jajowodów,
  • drożność jajowodów (o czym świadczy wypływ kontrastu do jamy brzusznej).

Ponadto badanie zapewnia ciągłą dokumentację procedury podawania kontrastu do jamy macicy i jajowodów, co umożliwia wielokrotną analizę podawanego i przepływającego środka kontrastującego.

Z drugiej strony histerosalpinografia nie jest tak dokładna, jak zabiegi laparoskopowe. Badanie RTG z zastosowaniem kontrastu nie pozwala:

  • wykryć zrostów w jamie brzusznej,
  • ocenić relacji między jajnikami i jajowodami,
  • określić stanu strzępków jajowodów,
  • sprawdzić stanu ujść brzusznych jajowodów,
  • ocenić stanu endometrium lub drobnych zrostów, polipów w jamie macicy.

HSG RTG może powodować dyskomfort mimo podania leków znieczulających, jednak przebieg badania nie jest zbyt obciążający ani kłopotliwy dla pacjenta. To procedura mało inwazyjna, która nie wymaga:

  • podania znieczulenia ogólnego,
  • wykonywania nacięć w brzuchu,

HyCoSy

HyCoSy to badanie ultrasonograficzne (USG), które nie wymaga ingerencji chirurgicznej, hospitalizacji ani rekonwalescencji. Bezwzględną jego zaletą jest komfort i dostępność – badanie można wykonać w gabinecie ginekologicznym. Jednak HyCoSy uchodzi za najmniej precyzyjne narzędzie diagnostyczne ze wszystkich tu zestawionych. Służy głównie ocenie jamy macicy, ale w określeniu przebiegu i drożności jajowodów raczej się nie sprawdza.

HyCoSy pozwala:

  • dobrze ocenić kształt i wielkość jamy macicy,
  • słabo ocenić przebieg jajowodów,
  • słabo ocenić wypływ kontrastu do jamy brzusznej, a przy tym sprawdzić, po której stronie to następuje.

HyCoSy nie pozwala:

  • wykryć zrostów w jamie brzusznej,
  • ocenić relacji między jajnikami a jajowodami,
  • ocenić strzępków jajowodów,
  • określić stanu ujść brzusznych jajowodów,
  • ocenić stanu endometrium lub drobnych zrostów, polipów w jamie macicy.

HyCoSy uniemożliwia:

  • ciągłą dokumentację wykonywanego podawania kontrastu do jamy macicy i jajowodów,
  • jednoczesną ocenę przepływającego kontrastu przez jajowody (głowica USG ocenia tylko jeden przewód jajowodowy).

To sprawia, że badanie drożności jajowodów metodą HyCoSy wykonuje się wyłącznie wtedy, gdy nie można skorzystać z innych narzędzi diagnostycznych – histerosalpinoskopii, laparoskopii, hydrolaparoskopii, o czym przesądza występowanie przeciwwskazań, zbyt wysoka agresywność laparoskopii czy brak umiejętności i posiadania odpowiedniego sprzętu.

Więcej o zabiegach przeczytasz TUTAJ: Chcesz umówić się na zabieg? Zadzwoń pod nr tel. +48 22 522 85 00